Công nhận việc thay đổi họ theo phong tục dân tộc

Công nhận việc thay đổi họ theo phong tục dân tộc

Anh Thân Văn Mạc và chị Lương Thị Tào đều là người dân tộc Tày cư trú tại một xã miền núi. Từ năm 2000, khi anh Mạc mới 17 tuổi và chị Tào 18 tuổi đã được hai bên gia đình làm đám cưới và anh Mạc về ở rể tại nhà chị Tào. Do gia đình chị Tào không có con trai nên sau khi cưới rể, cha mẹ chị Tào coi anh Mạc như con đẻ trong gia đình và làm lễ đổi họ theo phong tục để sau này anh Mạc được thừa kế hương hoả, giữ chân hương thờ cúng tổ tiên. Nay anh Mạc và chị Tào đã có 2 con chung đều chưa được đăng ký khai sinh. Khi cán bộ tư pháp – hộ tịch đến nhà vận động anh Mạc, chị Tào đi đăng ký kết hôn và đăng ký khai sinh cho con, anh Mạc đã làm Tờ khai đăng ký kết hôn trong đó ghi họ tên mình là Lương Văn Mạc (theo họ nhà vợ) chứ không phải Thân Văn Mạc như tên trong Giấy chứng minh nhân dân. Hôm sau anh Mạc và chị Tào đến Uỷ ban nhân dân xã nộp Tờ khai làm thủ tục đăng ký kết hôn và đăng ký khai sinh cho con thì cán bộ tư pháp – hộ tịch yêu cầu anh Mạc làm lại Tờ khai trong đó phải ghi họ tên anh Mạc là Thân Văn Mạc theo đúng Giấy chứng minh nhân dân. Anh Mạc trình bày về việc mình đã nhập họ theo nhà vợ và đề nghị chính quyền xã làm thủ tục đổi họ cho anh từ họ Thân sang họ Lương, đồng thời đăng ký khai sinh cho 2 con của mình đều lấy theo họ Lương.

Gửi bởi: Admin Portal

Trả lời có tính chất tham khảo

Về yêu cầu đổi họ của anh Mạc sang họ của cha vợ

Phong tục cưới rể và đổi họ cho con rể theo họ của cha vợ là một phong tục khá phổ biến, hiện vẫn được duy trì trong đời sống của một số dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, về mặt pháp lý, việc đổi họ cho con rể theo họ của cha vợ không được pháp luật công nhận. Anh Mạc là người đã được xác định theo họ Thân theo nguồn gốc huyết thống của anh, và họ tên đầy đủ Thân Văn Mạc của anh được sử dụng trên các giấy tờ nhân thân (Giấy chứng minh nhân dân…) một cách ổn định. Do đó, căn cứ quy định về quyền thay đổi họ, tên tại Điều 27 Bộ luật Dân sự thì Uỷ ban nhân dân xã có quyền từ chối yêu cầu của anh Mạc về việc thay đổi họ từ họ Thân sang họ Lương, bởi yêu cầu thay đổi họ của anh Mạc không thuộc 1 trong 7 trường hợp được phép thay đổi họ, tên mà Điều 27 Bộ luật Dân sự đã quy định.

Về quy trình giải quyết

Với tình huống nói trên, anh Mạc và chị Tào nêu ra 3 yêu cầu về đăng ký hộ tịch, bao gồm:

– Yêu cầu giải quyết việc đăng ký kết hôn cho anh Mạc và chị Tào;

– Yêu cầu giải quyết việc thay đổi họ cho anh Mạc theo họ cha vợ;

– Yêu cầu giải quyết đăng ký khai sinh cho con chung của anh Mạc, chị Tào và xác định họ cho con chung theo họ Lương (họ nhà vợ).

Trong 3 yêu cầu nói trên, yêu cầu về việc thay đổi họ cho anh Mạc bị từ chối. Do đó, quy trình giải quyết các yêu cầu đăng ký hộ tịch của anh Mạc và chị Tào sẽ thực hiện như sau:

Bước 1: Thụ lý giải quyết việc đăng ký kết hôn cho anh Mạc và chị Tào. Vì anh Mạc và chị Tào đều là đồng bào dân tộc thiểu số cư trú tại xã miền núi nên Uỷ ban nhân dân xã cần áp dụng quy định về đăng ký kết hôn tại Điều 8 Nghị định số 32/2002/NĐ-CP ngày 27/3/2002 của Chính phủ quy định việc áp dụng Luật Hôn nhân và gia đình đối với các dân tộc thiểu số để giải quyết. Đây là thủ tục đăng ký kết hôn có nhiều điểm ưu tiên đối với đồng bào dân tộc thiểu số:

– Về thủ tục, chỉ cần làm Tờ khai đăng ký kết hôn và xuất trình Giấy chứng minh nhân dân hoặc giấy tờ hợp lệ thay thế;

– Việc đăng ký kết hôn có thể giải quyết ngay trong ngày, sau khi Uỷ ban nhân dân xã nhận được Tờ khai và xét thấy các bên đã đủ điều kiện kết hôn;

– Miễn lệ phí đăng ký kết hôn.

Bước 2: Sau khi việc đăng ký kết hôn cho anh Mạc, chị Tào hoàn thành, Uỷ ban nhân dân xã tiếp tục thực hiện việc đăng ký khai sinh cho con chung của anh Mạc, chị Tào theo thủ tục đăng ký khai sinh quá hạn.

Về việc xác định họ cho con chung của anh Mạc và chị Tào theo họ mẹ khi đăng ký khai sinh

Điều 19 Luật Hôn nhân và gia đình ghi nhận nguyên tắc: “Vợ, chồng bình đẳng với nhau, có nghĩa vụ và quyền ngang nhau về mọi mặt trong gia đình”, do đó, trong việc xác định họ cho con chung của anh Mạc và chị Tào khi đăng ký khai sinh cho con, nếu vợ chồng anh Mạc chị Tào thống nhất về việc xác định họ cho con chung theo họ Lương của mẹ thì Uỷ ban nhân dân xã có trách nhiệm tôn trọng thoả thuận của đương sự, thực hiện việc đăng ký khai sinh cho con chung của họ theo họ Lương của chị Tào.

Các văn bản liên quan:

Bộ Luật 33/2005/QH11 Dân sự

Nghị định 32/2002/NĐ-CP Quy định việc áp dụng Luật Hôn nhân và Gia đình đối với các dân tộc thiểu số

Trả lời bởi: Admin Portal


TỔNG ĐÀI LUẬT SƯ 1900 0191 - GIẢI ĐÁP PHÁP LUẬT TRỰC TUYẾN MIỄN PHÍ MỌI LÚC MỌI NƠI
Trong mọi trường hợp do tính cập nhật của văn bản biểu mẫu pháp luật và sự khác nhau của từng tình huống, việc tự áp dụng sẽ dẫn đến hậu quả không mong muốn.
Để được tư vấn hướng dẫn trực tiếp cho tất cả các vướng mắc, đưa ra lời khuyên pháp lý an toàn nhất, quý khách vui lòng liên hệ Luật sư - Tư vấn pháp luật qua điện thoại 24/7 (Miễn phí) số: 1900.0191 để gặp Luật sư, Chuyên viên tư vấn pháp luật.

Bộ phận tư vấn pháp luật – Công ty luật LVN

1900.0191