Người bị tâm thần có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

H 45 tuổi, bị bệnh tâm thần, vào một ngày H đã đốt cháy nhà hàng xóm. Xin hỏi H có bị truy cứu trách nhiệm pháp lí không? Nếu không thì ai sẽ là người chịu trách nhiệm?

Gửi bởi: Ngô Hà Ngọc Anh

Trả lời có tính chất tham khảo

Điều 13 của Bộ luật Hình sự quy định về tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự như sau:

“1. Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự; đối với người này, phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

2. Người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng đã lâm vào tình trạng quy định tại khoản 1 Điều này trước khi bị kết án, thì cũng được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự”.

Theo quy định nêu trên, nếu H bị bệnh tâm thần và khi thực hiện hành vi đốt nhà người khác, H không có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình thì H sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Theo quy định tại khoản 3 Điều 606 Bộ luật Dân sự 2005 thì: “Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường; nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình; nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường”.

Như vậy, theo các quy định trên, khi người mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại thì người giám hộ của người mất năng lực hành vi dân sự có trách nhiệm khắc phục, bồi thường thiệt hại.

Các văn bản liên quan:

Bộ luật 33/2005/QH11 Dân sự

Bộ luật 15/1999/QH10 Hình sự

Trả lời bởi: Nguyễn Thị Phương Liên – Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật