Sau gần 5 năm thành lập và đi vào hoạt động, Câu lạc bộ trợ giúp pháp lý xã Thạch Bình, huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình đã giúp công tác trợ giúp pháp lý đến được với từng người dân, nhất là đối với người nghèo, người dân tộc thiểu số, phụ nữ bị bạo hành và các đối tượng chính sách khác.

Thạch Bình là một xã có địa bàn rộng với trên 80% dân số là người dân tộc (dân tộc Mường), tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí thấp, trình độ nhận thức pháp luật còn hạn chế, giao thông đi lại còn gặp nhiều khó khăn… nên nhu cầu trợ giúp pháp lý, giúp đỡ về mặt pháp luật cho nhân dân là rất lớn. Sau gần 5 năm thành lập và đi vào hoạt động, Câu lạc bộ (CLB) đã tuyên truyền vận động và kết nạp được gần 20 hội viên hoạt động tại 11 thôn, bản trên địa bàn xã. Đến nay, CLB đã tuyên truyền, phổ biến đến với người dân các đạo luật cơ bản như: Bộ luật Dân sự, Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Hôn nhân và gia đình (sửa đổi), Luật Phòng chống bạo lực gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Giao thông đường bộ, Luật Khiếu nại, Luật tố cáo, Luật Người cao tuổi, Luật Dân quân tự vệ… và các văn bản chính sách khác. Sau 5 tháng đầu năm 2015, CLB trợ giúp pháp lý xã đã tư vấn, giải đáp các vướng mắc pháp luật cho 22 trường hợp, chủ yếu là người dân tộc thiểu số và người nghèo, tổ chức sinh hoạt CLB trợ giúp pháp lý tại 5 điểm bản, thu hút gần 500 lượt người tham gia. Thông qua hoạt động sinh hoạt CLB trợ giúp pháp lý tại trụ sở UBND xã và tại các điểm bản trên địa bàn xã, mà phần lớn người dân trong xã đã biết đến hoạt động trợ giúp pháp lý và tìm đến Trung tâm trợ giúp pháp lý tỉnh và chi nhánh của Trung tâm để được tư vấn, giúp đỡ về mặt pháp luật. Nhờ vậy, số người tham dự các buổi tuyên truyền, tư vấn pháp luật tăng lên, số vụ tranh chấp nhỏ và khiếu nại, tố cáo, số vụ việc yêu cầu tư vấn trong thời gian qua cũng giảm. Thông qua các buổi tuyên truyền pháp luật và trợ giúp pháp lý tại các thôn, bản, CLB trợ giúp pháp lý đã nhận được rất nhiều ý kiến có liên quan đến các lĩnh vực pháp luật cần được tư vấn, giúp đỡ tại chỗ, trong đó có cả các ý kiến gửi về Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh và đã tư vấn thành công.

Ngoài ra, CLB còn phối hợp với Trung tâm trợ giúp pháp lý tỉnh tổ chức 01 cuộc trợ giúp pháp lý lưu động tại trụ sở UBND xã, thu hút hàng trăm lượt người tham gia, 13 ý kiến trợ giúp pháp lý đã được tư vấn tại chỗ thành công làm cho nhân dân địa phương rất hài lòng. Bên cạnh đó, CLB trợ giúp pháp lý xã còn phối hợp với Phòng Tư pháp huyện, Hội luật gia huyện, Hội phụ nữ huyện và Công an huyện Nho Quan… tổ chức tuyên truyền pháp luật cho gần 200 người tham dự và trao đổi về các vấn đề pháp lý đang xảy ra trong đời sống nhân dân địa phương. Tại các buổi sinh hoạt trợ giúp pháp lý, có rất nhiều ý kiến trợ giúp pháp lý đều đã được tư vấn tại chỗ. Những số liệu phản ánh trên cho thấy nhu cầu được tư vấn pháp luật cho nhân dân địa phương trong thời gian qua là rất lớn, việc tư vấn giải đáp thành công đã giải quyết được tình trạng quá tải tại trụ sở UBND xã và các cơ quan chuyên môn cấp huyện. Mặt khác, thông qua việc tuyên truyền pháp luật, tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý đã góp phần truyền tải đến người dân những quy định pháp luật cơ bản, tránh tình trạng người dân vi phạm pháp luật mà không biết mình đã vi phạm pháp luật. Nhờ kết quả của công tác truyền thông tuyên truyền pháp luật thông qua các buổi sinh hoạt chuyên đề, CLB trợ giúp pháp lý và hoạt động trợ giúp pháp lý lưu động của Trung tâm trợ giúp pháp lý tỉnh mà số vụ khiếu nại, tố cáo trong thời gian qua đã giảm đáng kể, những chi phí không cần thiết và những chi phí nhỏ mà người dân phải nộp do không am hiểu pháp luật cũng giảm.

Sau gần 5 năm thành lập và hoạt động, đội ngũ Ban Chủ nhiệm CLB Trợ giúp pháp lý xã Thạch Bình đã được kiện toàn để tổ chức hoạt động, 11 thôn, bản trên địa bàn xã đều đã có hội viên làm đầu mối hoạt động. Các hội viên trong CLB đã hoạt động rất tích cực và đều đặn để đạt được hiệu quả cao hơn nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu của nhân dân. Để có được những kết quả đáng khích lệ đó, trước hết phải kể đến sự quan tâm, ủng hộ của Đảng ủy, UBND xã và đội ngũ làm công tác truyền thông, tuyên truyền pháp luật, tư vấn pháp luật của CLB Trợ giúp pháp lý xã Thạch Bình.

Hiện nay, Luật Trợ giúp pháp lý ngày càng phát huy hiệu quả, việc tổ chức mô hình CLB Trợ giúp pháp lý ở cấp xã, phường, thị trấn là rất cần thiết. Tuy nhiên, đây là mô hình mới nên phải có sự bồi dưỡng về chuyên môn, kỹ năng quản lý, điều hành cho Ban Chủ nhiệm các CLB Trợ giúp pháp lý; đồng thời bồi dưỡng kiến thức pháp luật và kỹ năng giao tiếp cho các hội viên. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất quyết định hiệu quả hoạt động là Ban Chủ nhiệm và hội viên CLB phải có trình độ pháp lý, nhiệt tình, say mê với công việc và có khả năng truyền đạt những kiến thức pháp luật tới nhân dân để nhân dân kịp thời nắm bắt được những quy định của pháp luật, hạn chế tình trạng vi phạm pháp luật trong nhân dân, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.

Đoàn Thị Ngọc Hải

Sở Tư pháp tỉnh Ninh Bình