Sự thâu tóm thù địch (Hostile Takeover) là gì

Hostile Takeover là gì

Hostile takeover có nghĩa là sự thâu tóm thù địch. Nó còn được gọi là sự tiếp quản thù địch hay thôn tính thù địch. Đây là một thương vụ, mà ở đó bên thâu tóm sẽ mua lại cổ phần từ các cổ đông của công ty bị mua hoặc thông qua phương thức tranh thủ sự ủy nhiệm từ các cổ đông để nắm quyền quyết định bầu ban quản trị mới, nhằm chi phối công ty bị mua. Bản thân từ “thù địch” cũng giúp chúng ta hiểu, sự thâu tóm này không nhận được sự đồng thuận của ban quản trị công ty mục tiêu.

Tại sao có sự thâu tóm thù địch (Hostile Takeover)

Sự thâu tóm thù địch có thể có nhiều lý do khác nhau. Một số lý do phổ biến là:

• Bên thâu tóm tin rằng công ty mục tiêu đang bị định giá thấp hoặc có tiềm năng tăng trưởng cao.
• Bên thâu tóm muốn tiếp cận với thương hiệu, quá trình hoạt động, công nghệ, khách hàng hoặc nguồn lực của công ty mục tiêu.
• Bên thâu tóm muốn loại bỏ một đối thủ cạnh tranh hoặc mở rộng thị phần của mình.
• Bên thâu tóm muốn thay đổi hiệu quả hoạt động của công ty mục tiêu bằng cách cải tổ ban quản trị hoặc cắt giảm chi phí.

Sự thâu tóm thù địch (Hostile Takeover) có ảnh hưởng gì đến doanh nghiệp

Sự thâu tóm thù địch có thể có ảnh hưởng lớn đến doanh nghiệp bị mua lại. Một số ảnh hưởng có thể kể đến là:

• Doanh nghiệp bị mất quyền kiểm soát và quyết định về hoạt động kinh doanh của mình.
• Doanh nghiệp có thể bị cơ cấu lại, thay thế ban lãnh đạo, cắt giảm nhân sự, thay đổi công nghệ hoặc chiến lược kinh doanh.
• Doanh nghiệp có thể bị mất thương hiệu, khách hàng, đối tác hoặc nguồn lực của mình.
• Doanh nghiệp có thể phải chịu những rủi ro pháp lý, tài chính hoặc danh tiếng do sự thâu tóm thù địch gây ra.

Ví dụ nào về sự thâu tóm thù địch

Có nhiều ví dụ về sự thâu tóm thù địch trong lịch sử kinh doanh. Một số ví dụ nổi bật là:

• Năm 1988, công ty chế tạo thuốc lá Philip Morris mua lại công ty Kraft Foods với giá 12,9 tỷ USD sau khi đưa ra một đề nghị giá mềm không được chấp nhận bởi ban quản trị Kraft.
• Năm 2004, công ty Oracle mua lại công ty PeopleSoft với giá 10,3 tỷ USD sau một cuộc chiến kéo dài 18 tháng với ban quản trị và các cơ quan chính phủ của PeopleSoft.
• Năm 2016, công ty Bayer mua lại công ty Monsanto với giá 66 tỷ USD sau khi đưa ra nhiều đề nghị bị từ chối bởi ban quản trị Monsanto.

Làm sao để phòng ngừa sự thâu tóm thù địch

Để phòng ngừa sự thâu tóm thù địch, các công ty có thể áp dụng một số biện pháp như:

• Tăng giá trị của công ty bằng cách cải thiện hiệu quả kinh doanh, tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, mở rộng thị trường và khách hàng.
• Thực hiện các biện pháp phòng thủ như thuốc độc (poison pill), phòng thủ vương miện (crown-jewel defense), phòng thủ Pac-Man (Pac-Man defense),…
• Tìm kiếm sự hỗ trợ của các bên liên quan như cổ đông, nhân viên, khách hàng, đối tác, chính phủ,…
• Tìm kiếm sự can thiệp của bên thứ ba như hiệp sĩ trắng (white knight), hiệp sĩ xám (grey knight), hiệp sĩ đen (black knight),…

Cách tính giá trị của một công ty

Có nhiều cách để tính giá trị của một công ty, tùy thuộc vào mục đích và phương pháp định giá. Một số cách phổ biến là:

• Tính giá trị thị trường bằng giá trị vốn hóa thị trường: là giá trị cổ phiếu của công ty nhân với tổng số cổ phần đang lưu hành. Công thức này chỉ áp dụng cho các công ty niêm yết và có thể biến động theo sự dao động của thị trường.
• Tính giá trị tài sản: là tổng giá trị của tất cả các tài sản hữu hình và vô hình của công ty. Công thức này thường được dùng khi công ty bán, mua lại hoặc bảo hiểm tài sản.
• Tính giá trị dòng tiền chiết khấu: là ước tính giá trị hiện tại của các dòng tiền trong tương lai của công ty. Công thức này dựa trên giả định rằng một đồng tiền trong tương lai có giá trị ít hơn một đồng tiền hiện tại.
• Tính giá trị bội số: là xác định giá trị tối đa của công ty bằng cách sử dụng bội số của doanh thu hoặc lợi nhuận hiện tại. Công thức này thường được dùng để so sánh với các công ty trong cùng ngành hoặc cùng khu vực.